Қазақстан тәуелсіздік жылдарында білім беруді дамытуда үлкен қадам жасады. Қазіргі уақытта еліміздің оқу орындарында инклюзивтілікті енгізу бүкіл білім беру жүйесін дамытудағы маңызды қадам болып табылады.
Бұл мақалада STEM Academia инклюзивтілікті енгізу процесі мен кезеңдері туралы әңгімелейді.
Инклюзияның негізгі аспектілері:
Әр бала ерекше;
Әр баланың тең құқықтары және әлеуметтік өмірге қол жетімділігі бар;
Бала құндылығы оның қабілеттері мен жетістіктеріне байланысты емес;
Барлық бала өзара қолдау мен достыққа мұқтаж;
Балалардың өзара әрекеттесуі олардың дамуына ықпал етеді.
Біздің елімізде мүмкіндігі шектеулі 160 мыңнан астам бала бар. Ал шамамен 20% – ы ғана инклюзивті білім беруге қатысады.
Бүгінгі таңда инклюзивті жағдайларды қамтамасыз ету үшін бірқатар проблема мен қиындықтар бар. Бұл оқытылған кадрлар жетіспеушілігі, материалдық-техникалық базаның нашарлығы, ерекше балалар ата-аналарының құрдастарының мазақ етуі мен қудалауынан қорқуы.
Білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасына сәйкес, 2025 жылға қарай барлық мектепке дейінгі және мектептік білім беру мекемелері мен колледж бен университеттердің шамамен 70%-ы арнайы білім алушыларға жағдай жасауы қажет.
Бүгінгі таңда инклюзивті білім беру мәселелерін шешу үшін не істелуде?
Инклюзивті ойындар арқылы оқыту процесі енгізілді, мұнда ерекше балалар қарапайым балалармен тең дәрежеде қатысады;
Адаптивті спорт әдістері жасалуда;
Оқытушының көмекшісі лауазымы құрылды;
Ерекше балаларға арналған қолдау бөлмелері ашылды.
Уақыт өте келе қазіргі ата-аналардың санасында инклюзивті білім беру идеясы өзгеруде. Ерекше адамдар бірте-бірте қоғамның бір бөлігіне айналуда, олардың құқықтары бірдей және қажеттінің бәріне қол жеткізе алады.
Алда білім беру мекемелеріне инклюзияны толық енгізу бойынша үлкен жұмыс күтіп тұр. Алғашқы қадамдар жасалды, бірақ бұл жеткіліксіз. Бұл бағытты қаржыландыруға мемлекеттің белсенді қатысуы, ерекше балалармен жұмыс істеуге арнайы дайындалған мұғалімдерді даярлау, сапалы материалдық-техникалық база мен әдістерді әзірлеу, сондай-ақ шетелдік тәжірибені пайдалану қажет.
